CZAROWNICA - Philippa Gregory

Autor: Philippa Gregory

Tytuł: Czarownica

Tytuł oryginalny: The Wise Woman

Tłumaczenie: Maryla Szurek

Wydawnictwo: Książnica

Rok wydania: 1992

Stron: 448

ISBN: 978-83-245-7718-7

Moja ocena: 5/6

„Pochyliła głowę nad talerzem, żeby ukryć twarz wykrzywioną rozczarowaniem. Tej jednej nocy straciła wszystko: swoją wiarę, swoje przyjaciółki, swoją szansę na dobrobyt i wygodę. I przyszłość. Alys mogła być wyniesiona na najwyższy urząd w klasztorze. Pewnego dnia sama mogła zostać matką wielebną. Ale wtedy, owej nocy, wszystko przepadło.” s. 60

Philippa Gregory pochodzi z Kenii, jednak wraz z rodziną mieszka w Anglii. Tam ukończyła ona historię na Uniwersytecie w Sussex. Jest doktorem literatury XVIII-wiecznej. Zasłynęła jak pisarka książką pt. „Kochanice króla”. Jest autorką powieści umiejscowionych w różnych epokach historycznych, choć najczęściej jest to okres panowania Dynastii Tudorów i XVI wiek. Wiele jej powieści zostało przeniesionych na mały ekran przez BBC.

Cechą charakterystyczną jej pisarstwa jest dokładne „oddawanie prawdy historycznej”.

Osobiście nie czytałam żadnej powieści tej autorki, aż koleżanka przyniosła mi „Czarownicę” i zaproponowała jej lekturę. Teraz żałuję, że wcześniej nie sięgałam po książki Philippe Gregory.

„Czarownica” to kolejna znana książka pisarki. Akcja powieści toczy się za czasów panowania Henryka VIII. Nie jest to jednak typowa powieść historyczna. Historia stanowi tutaj jedynie tło do faktycznych wydarzeń.

Bohaterką „Czarownicy” jest Alys, która po dwóch latach spędzonych w klasztorze, jako szesnastoletnia dziewczyna, wraca do swojej przybranej matki – Morach. Morach uznawana jest za okolicznych mieszkańców za czarownicę. Zna się ona świetnie na roślinach leczniczych, potrafi rzucać uroki i odganiać złe moce. Zna się również ma „czarnej magii”. Alys ma przy niej się kształcić i stać się jeszcze lepszą uzdrowicielką. Zresztą ma już ku temu duże podstawy, gdyż w klasztorze poznała moc wielu leczniczych roślin. Pod okiem matki Hildebrandy nauczyła się wiele i posmakowała lepszego życia.  

„- Kochałam matkę Hildebrandę – rzekła. – Zaskarbiłam sobie jej łaski. I ona mnie pokochała, jakbym była jej córką. Wiem, że tak było. Nauczyła mnie czytać i pisać, nauczyła mnie łaciny. Darzyła mnie szczególną troską i miała wobec mnie wielkie plany. Pracowałam w cichym pokoju, zajmując się ziołami. Pracowałam w lecznicy. Studiowałam dzieła w bibliotece. Nigdy nie musiałam wykonywać żadnej ciężkiej ani brudnej roboty. Byłam ulubienicą ich wszystkich, myłam się codziennie i spałam w miękkim łóżku. […] Miałam to wszystko – powiedziała. Miłość mojej matki, najprawdziwszą miłość, komfort i świętość.” s. 77

Los jednak sprawił, że musiała uciekać z płonącego klasztoru i ukrywać się przed światem, żeby nie została odkryta i zgładzona, jak jej „siostry” wyznawczyni wiary katolickiej i popierające papieża.

Jednak długo Alys nie zamieszkała z Morach. O jej „złotych dłoniach” i umiejętnościach leczniczych dowiedział się stary lord i zmusza ją do przyjazdu na zamek i opiekowania się nim.

Alys boi się tego wyjazdu, ponieważ wie, że jest to dla niej ryzykowne. Może przecież zostać rozpoznana jako zbiegła mniszka ze spalonego klasztoru.

„To Twój wybór, to miejsce, gdzie jesteś teraz. Przed tobą leżą trzy drogi. Pierwsza to życie na zamku z jego wygodami i przyjemnościami, niebezpieczeństwami i korzyściami. Druga to życie mniszki, o które będziesz musiała walczyć ja święta, żeby je odzyskać. I wreszcie trzecia to życie tutaj, ubóstwo, brud i gnój. […] Kiedy dokonasz wyboru, masz szansę osiągnięcia jedności umysłu i serca. Otwórz swoje serce na cokolwiek i trzymaj się tego. Jeden cel niech będzie z tobą, jedna myśl, jedna miłość. Czegokolwiek zapragniesz się trzymać: magii, swojego Boga, miłości.” s.74-75

Dziewczynie udaje się wyleczyć starego lorda, czego nie potrafili liczni medycy. Pozostaje więc nasza młoda bohaterka na zamku i tam toczą się jej dalsze losy.

Alys jest piękną kobietą i przykuwa wzrok wielu osób, nie tylko mężczyzn. Do tego jest wykształcona, więc zajmuje się pisanie i tłumaczeniem listów starego lorda.

Lord na zamku nie mieszka sam. Wraz z nim mieszka tam też jego syn Hugon wraz z żoną Catherine. Ich małżeństwo nie jest udane. Od paru lat starają się oni o potomka, lecz bezskutecznie. Jest to nie pomyśli starego lorda, który stara się znaleźć sposób na unieważnienie tego związku.

Jednym ze sposobów by zapewnić sobie następcę jest potomek z nieprawego łoża, dlatego gdy Hugon zwraca uwagę na piękną Alys, nie smuci to nikogo, poza Catherine. Między bohaterką a młodym lordem rozgrywa się namiętny, niebezpieczny, a z drugiej strony toksyczny romans.

„Mała chatka na wrzosowisku Bowes nie wystarczała jej. Klasztor mógł jej zapewnić schronienie na zawsze, zamek był kamieniem milowym na jej drodze, a nagłe, niespodziewane uczucie do Hugona i jego miłości do niej były podarunkiem i radością, której nie oczekiwała.” s. 196

Alys za wszelką cenę stara się utrzymać swój związek z Hugonem. Wie, że jest to jej przepustka do lepszego życia i ochrona przed wrogami na zewnątrz zamku. Dlatego zaczyna używać magii.

„Od najwcześniejszego dzieciństwa słyszała, jak Morach ostrzegała dziewczęta pragnące miłosnych napojów, że można wzmocnić namiętność, ale nie wywoła to miłości. Można zaczarować kogoś, wzbudzając obsesję, ale nie uczucia”. s.391

Początkowo Hugo nie traktuje uczuć młodej dziewczyny na serio. Traktuje ją jako kolejną przygodę. Jego myśli zajmuje chęć powiększenia majątku poprzez ryzykowny handel za morzami. Na to wszystko potrzebuje pieniędzy, ale ojciec nie chce mu ich dać. Dlatego nieprzychylnie patrzy na poczynania Alys w celu ratowania zdrowia jego ojca. Łatwiej byłoby mu gdyby majątek ojca należał już do niego.

„Hugo chciał handlować, pożyczać pieniądze na procent. Chciał płacić tygodniówki w gotówce i wyrzucić wieśniaków z ich niechlujnych chat, żeby powiększać stada owiec, które powinny mieć obszerniejszy wybieg. Chciał mieć kopalnie węgla i wytapiać żelazo. Chciał, żeby słońce świeciło tylko dla niego. Pragnął ryzyka.” s.83

Jak potoczą się losy młodej dziewczyny? Czy między nią a Hugo zaiskrzy prawdziwe uczucie, czy będzie to tylko wynik czarów Alys? Czy ktoś odkryje, że bohaterka jest czarownicą? Tego wszystkiego dowiecie się czytając powieść Philippe Gryegory.

„Czarownica” to powieść, która wciąga od pierwszych stron. Autorka zaskakuje nas niespodziewanymi zwrotami akcji. Opisuje historię bardzo realistycznie, idealnie wpasowując ją w atmosferę danego okresu historycznego.  Poznamy zarówno życie w biednej rodziny w tych czasach, jak i bogatych lordów na zamku. Dowiemy się jak żyło się na zamku, czym w wolnych chwilach zajmowały się damy dworu i służba zamku. Wszystko opisane z najdrobniejszymi szczegółami. Pikanterii książce dodają opisy scen między Alys i Hugonem lub jego żoną.

Bardzo podobała mi się główna bohaterka, która z prostego, pobożnego dziewczątka, stała się dojrzałą, namiętną a zarazem myślącą kobietką. Potrafi choćby po trupach dojść do zamierzonego celu i to w faktycznym tego słowa znaczeniu. Jej wyrachowanie i przebiegłość czasami drażniła, co sprawiało, że chciałam nadal czytać powieść, by dowiedzieć się co ta sprytna „czarownica” znowu wykombinuje, by uzyskać zamierzony cel.

Denerwował mnie momentami Hugo, który żył kosztem innych, nie troszczył się o innych, gardził uczuciami innych ludzi. Jego głównym celem była zabawa i kolejna naiwna kobieta w jego łożu.

Dlatego cieszyłam się, że Alys sprawiła, iż bohater powiedział takie oto słowa:

„Chcę przyszłości dla nas. Ale nie wierzę w magię, we wszystkie te stare zaklęcia i strachy. Zbudujemy nowy świat, Alys. Wolny od przesądów i strachów. Świat, który będziemy mogli badać, pełen nowych lądów i przygód, bogactwa i możliwości. Nie trzymaj się kurczowo mrocznych starych obyczajów, Alys. Wyjdź ze mną na światło i zostaw to wszystko za sobą” s. 161

„Czarownica” to bardzo fajny romans historyczny, więc jeśli lubisz tego typu książki, sięgnij po nią, a się nie zawiedziesz. Ja na pewno sięgnę po inne powieści autorki.

Polecam.

Książka przeczytana w ramach wyzwań: