Arteterapia w pracy pedagoga. Teoretyczne i praktyczne podstawy terapii przez sztukę.

Autor: Joanna Gładyszewska-Cylulko

Tytuł: Arteterapia w pracy pedagoga. Teoretyczne i praktyczne podstawy terapii przez sztukę.

Wydawnictwo: Impuls

Rok wydania: 2011

ISBN: 978-83-7587-439-6

Stron: 134

Moja ocena: 5,5/6

Arteterapia jest formą psychoterapii, która traktuje media artystyczne jako podstawowy sposób komunikacji. Wykorzystywane środki artystyczne ułatwiają uczniom/pacjentom ekspresję emocji. Jest to świadome i celowe systematyczne oddziaływanie sztuką w celach terapeutycznych.

W swojej pracy dydaktyczne bardzo często spotykam się z dziećmi, które mają opinie z poradni. Dla nich przygotowuje się zajęcia terapeutyczne. Jednym z najbardziej ulubionych zajęć moich uczniów to te na których wykorzystuje się arteterapię czyli terapię sztuką.

Arteterapia czerpie wiedzę z psychologii klinicznej, psychiatrii, medycyny itp. Jest blisko związana z pedagogiką, socjologią, filozofią i dydaktyką. Dziecko w terapii sztuką występuje zawsze w podwójnej roli: jako pacjent, wymagający określonych oddziaływań terapeutycznych, i jako dziecko, będące na określonym etapie rozwoju, potrzebujące odpowiedniego nauczania i wychowania. Obie role są ze sobą nieoderwalnie połączone.

Jest to dyscyplina nauki, która ciągle się rozwija. Zwiększa się również jej zastosowanie.

W swojej książce „Arteterapia w pracy pedagoga” Joanna Gładyszewska-Cylulko przedstawia szczegółowo na czym polega ta forma terapii i gdzie można ją zastosować.

Terapia kreatywna pełni wiele funkcji:

a) funkcje rekreacyjną – tworzy warunki w których człowiek może się odprężyć, oderwać od codziennych problemów.

b) funkcje edukacyjną – rozwija wiedzę, wiadomości, ułatwia naukę

c) funkcje korekcyjną – przekształca mniej wartościowe mechanizmy i struktury w bardziej wartościowe.

d) funkcje terapeutyczne – dzięki niej pacjent uzyskuje wgląd we własne problemy, umożliwia odreagowanie sinych przeżyć emocjonalnych, ułatwia zmianę postaw i zachowań człowieka, wpływa na poprawę relacji z innymi ludźmi ułatwia proces integracji wewnętrznej.

Celem arteterapii jest zapewnienie człowiekowi wszechstronnego rozwoju, podniesienie jakości jego życia, maksymalnego usamodzielnienia i zaktywizowania oraz nauczenie go nawiązywania i podtrzymywania satysfakcjonujących kontaktów z otoczeniem.

Działania terapii sztuką sprzyjają rozwojowi percepcyjno-motorycznej dziecka. Malowanie, granie na instrumentach, taniec, powodują, że zwiększa się poziom koordynacji statycznej i dynamicznej całego ciała, polepsza się percepcja ruchów, rośnie zdolność do wykonywania ruchów szybkich i równoczesnych. Arteterapia bardzo silnie oddziałuje na emocje człowieka, powodując powstawanie u niego mnóstwo doznań, przeżyć, myśli, które – nagromadzone – potrzebują ujścia w działaniach praktycznych.

W swojej książce autorka przedstawia również zasady prowadzenia terapii. Opisuje metody edukacyjno-terapeutyczne wykorzystujące muzykę, plastykę i ruch:

• metoda ruchu rozwijającego Weroniki Sherbonne
• metoda malowania dziesięcioma palcami Ruth F. Show
• metoda dobrego startu Marty Bogunowicz
• program aktywności, świadomości ciała, kontaktu i komunikacji Marianny i Christophera Knillów
• poranny krąg, czyli stymulacja polisensoryczna według pór roku Hedwig Abel
• relaksacja aktywna Maurice`a Marterota i Christine Saito w adaptacji Samy`ego Boskiego
• system percepcyjno- motoryczny Newella C. Kepharta
• kinezjologia edukacyjna Paula E. Denissona
• terapia uspokojająca i rozwijajaca dla dzieci nerwicowych i dyslektycznych Teresy Danielewicz, Anny Koźmińskiej i Janiny magnuskiej
• Spójrz inaczej – program zajęć wychowawczo-profilaktycznych Andrzeja Kołodziejczyka i Ewy Czemierowskiej
• edukacja przez ruch Doroty Dziamskiej

Autorka charakteryzuje poszczególne metody i podkreśla kiedy są one stosowane. Warto przypomnieć, że wiele technik dostępnych jest wykwalifikowanym w tym zakresie specjalistom, a nieumiejętne jej stosowanie może przynieść negatywne skutki. Bez specjalnego szkolenia, które niestety jest bardzo drogie w wielu przypadkach, można stosować w swojej pracy tylko elementy różnych technik.

Pani Joanna w swojej książce przedstawiła przykładowe sesje terapeutyczne wykorzystujące techniki arteterapii. Odnoszą się one do konkretnych problemów: diagnozy modalności zmysłowych, integracji zespołu klasowego uczniów w młodszym wieku szkolnym, zaburzeń integracji sensorycznej, zaburzeń dyslektycznych, wspomagania rozwoju społeczno-emocjonalnego dziecka nieśmiałego. Wszystkie sesje zawierają szczegółowy konspekt tego typu zajęć.

Książkę polecam wszystkim osobą, które w swojej pracy spotykają się z osobami wymagającymi terapii. Jest to również wspaniała pomoc dydaktyczna dla studentów kierunków związanych z terapią pedagogiczną i oligofrenopedagogiką. Uważam, że jest to obowiązkowa lektura w każdej biblioteczce nauczycielskiej. W dzisiejszych szkołach spotykamy się z wieloma uczniami z różnymi dysfunkcjami, a elementy arteterapii, można wykorzystać w swojej pracy dydaktycznej. Dzięki niej uczniowie łatwiej się otwierają, łatwiej nawiązują kontakty rówieśnicze i współpracują ze sobą.

Praca tymi metodami daje wiele satysfakcji uczniom i nauczycielom, choć wymaga pewnego wkładu w warsztat pracy nauczyciela, jest warta rozpowszechniania i stosowania we wszystkich typach szkół.

Polecam !!!

Za możliwość przeczytania książki dziękuję wydawnictwu IMPULS i portalowi Sztukater

wstęp teoretyczny napisałam na podstawie w/w książki